نام های اسلامی و ایرانی برای فرزندان شما

موضوع انتخاب نام نوزادان در ایران از سال‌ها پیش یک بحث داغ بوده است. کدام نام را برای نوزادمان انتخاب کنیم؟ ایرانی یا اسلامی، رقیه یا شهرزاد، غلامعباس یا آرش؟ جنبه حساس قضیه آنست که انتخاب نام نوزاد می‌تواند مستقیماً دیدگاه سیاسی و مذهبی خانواده را لو دهد و آنوقت بیا و درستش کن.

آدم عاقل باید هم به فکر دنیایش باشد و هم آخرتش، آنهم در همه لحظه‌ها و عرصه‌های زندگی. انتخاب نام فرزند هم اصلاً یک استثنا نیست. فکرش را بکنید که فرزند شما بزرگ شده و ناگهان یک فضائی در کشور حاکم شده است که نام او نامناسب تشخیص داده می‌شود. اما خوشبختانه شما که قرار است پدر یا مادر شوید همیشه چند ماه وقت دارید تا با همفکری عاقلترها و آنها که چند پیراهن بیشتر پاره کرده‌اند یک نام مناسب برای فرزندنان انتخاب کنید که ضامن رعایت این اصل باشد.

 عبدالحسین به جای بهروز

اگر نگاهی به نوشته‌های دوره مشروطه و پیش از آن بیندازیم می‌بینیم که همه ایرانی‌ها، اگر به یک اقلیت دینی تعلق نداشتند اسم‌های چهارده معصوم را داشتند. البته این چهارده معصوم فقط چهارده اسم ندارند. هر کدامشان دستکم هفت، هشت، ده تا اسم و لقب و کنیه دارد. پس از مشروطه آرام آرام نام‌های ایرانی رایج شد و کار به جائی رسید که یک زمانی رضا شاه کاربرد نام‌های عربی را ممنوع کرد و حتی پدران و مادران مذهبی هم ناچار بودند نام‌های ایرانی برای نوزادشان برگزینند. پس از یکی دو سال این ممنوعیت برداشته شد اما دیگر استفاده از نام‌های ایرانی تا اندازه‌ای جا افتاده بود. اگر چه هنوز هم بیشتر افراد نام‌های چهارده معصومی داشتند اما نام‌های ایرانی دیگر جا افتاده بود و از دهه چهل به بعد پدران و مادران بیش از پیش نام‌های ایرانی را برای فرزندشان انتخاب می‌کردند. از آنطرف طلبه‌ها و آخوندهائی که در دوره کوتاه ممنوعیت نام‌های عربی در دوره رضا شاه به دنیا آمده بودند و بیست سی سال بعد سر از حوزه‌های علمیه در آورده بودند یا پیشنماز یک مسجد شده بودند دست به دامان کارمندان ثبت احوال می‌شدند تا نام‌های شناسنامه‌ای خود را از جمشید، داریوش، بهرام و بهروز به غلامعباس، سیف الله، محمد تقی و عبدالحسین تغییر دهند.

آدم های بد و آدم های خوب
انقلاب که شد معلوم شد که فرشته، شهرزاد، پروانه، سیاوش، بهروز و پویا آدم‌های پست، پلید، دزد و طاغوتی هستند اما در عوض رقیه، خدیجه، بتول، غلامعباس، فتحعلی، عبدالرضا، اصغر، نورعلی و عین الله آدم‌های سالم و درستکاری هستند. شراره که جای خود دارد، دیگر حتی نام‌هائی مانند فتانه، جمیله و ملیحه هم بد بودند زیرا با وجود عربی بودنشان، ممکن بود وسوسه و لذت دنیوی را در ذهن مسلمانان تداعی کنند. اندکی پس از انقلاب نام های جدید اسلامی مانند مقداد، یاسر، حامد و صفورا هم وارد بازار شد. اما از آنجا که ما ایرانی‌ها آدم‌های زیرک و حسابگری هستیم کم کم یاد گرفتیم از نام‌هائی استفاده کنیم که ظاهرش نرم و ملایم و مدرن باشد اما در واقع عربی و اسلامی باشد، یعنی نام‌هائی که هم برای مسجد و هم برای میخانه مناسب باشد، مانند ایمان، امین، الهام، حامد، متین، میلاد، هدیه، مائده و مبینا. هیچ خبری از آن حروف به اصطلاح ثقیل السمع عربی ص ص ط ظ ع غ ق در این نام‌ها وجود ندارد. به همین روال بود که کم کم نام‌هائی مانند ستایش، حدیث، سوره، آیه، سوگند، بنیامین، دانیال و مونا هم رایج شد. نام‌هائی مانند ستایش و سوگند ظاهری ایرانی دارند اما اشاره به دین دارند. بنیامین، دانیال و مونا هم قابل عرضه در بازارهای بین المللی هستند. هر چند کارمندان حزب اللهی اداره ثبت احوال اصرار دارند در شناسنامه بنویسند "مُنی" یا "مُنا"، اما صاحب بچه و خود بچه دوست دارند بنویسند "مونا" که ظاهر اروپائی‌تری دارد و از این جهت غلط اندازتر است.

شبنم السادات و نازنین زهرا

این قضیه نام و نامگذاری به مد و گرایش یا به اصطلاح ایرانی‌ها به "ترند" هم مربوط است. پس از مدتی جواد، مقداد، روح الله و مصطفی از مد می‌افتد و ابوالفضل، امیر علی، امیر حسین، حدیث، مبینا، کوثر و هانیه پرطرفدار می‌شود. هوش سرشار و حسابگری بی‌بدیل ما ایرانی‌ها حد و مرزی نمی‌شناسد و ناگهان یک اسم‌هائی اختراع می‌کنیم که هم ایرانی است و هم مذهبی. اسم‌هائی مانند شبنم السادات و نازنین زهرا از این دسته است. در خانه و فامیل می‌شود دختر بچه را "شبنم" صدا زد. در مدرسه و بسیج محل هم می‌شود گفت "شبنم السادات" و در صورت نیاز روی "السادات" آن تکیه کرد. هم ایرانی است و هم اسلامی، هم دنیا را دارید و هم آخرت را، درست مانند ملی مذهبی یا لیبرال اسلامی!

اسامی ذووجهین برای نوزادان خانواده‌های ملی مذهبی

نگارنده در اینجا کوشش می‌کند تا کار را برای خانواده‌های عاقبت اندیش ایرانی کمی آسان کند و تعدادی نام‌های ابتکاری پیشنهاد دهد که ضمن مدرن بودن هم اسلامی هستند وهم ایرانی! این نام‌ها اصلاً در لیست اخیر اداره ثبت احوال با آن چند صد هزار نام هم نیامده‌اند، اما چه حکومت در ایران فقاهتی سپاهی باقی بماند و چه یک حکومت دمکراتیک روی کار بیاید، این نام‌ها همچنان قابل استفاده خواهند بود و فرزند شما برنده خواهد بود. نگارنده به ویژه توجه ملی مذهبی‌ها را به مزایای این نام‌های ذووجهین جلب می کند.

نام‌ ایرانی اسلامی برای دختران:

آزاده زینب
آزاده رقیه
آزیتا السادات
آناهیتا السادات
ام الخشایار یا ام خشایار (مادر خشایار)
ام آریتین (مادر دو آریائی)
ام النیما (مادر نیما)
ام شاپور
ام شراره
ام فریبا
ام شهناز
بنفشه الزهرا
بنفشه السادات
بنفشه الملوک
بهنوش السادات
بهنوش الدین
راکعه مهناز
سمیه لادن
سمیه ترانه
سمیه ماندانا
شراره الملوک
شیلا الهدی
شهنازالسادات
فرنازالهدی
گلرخ الهدی
ماندانا زهرا
نازنین زینب
نازنین رقیه
نازنین خدیجه

نام‌ ایرانی اسلامی برای پسران:
آرش الله
آرش الدین
آرش العابدین
آرش حسین
آرش علی
آریا حسین
آریا علی
آریا عباس
آریان غلام
آریان مهدی
آزاد علی
آزاد غلام
آزاد رضا
ابن سیروس
ابوالفرزاد
ابوالسیاوش
ابوالمهرداد
امانوئل (اگر کارمند اداره ثبت احوال به صورت عیمانوئل بنویسد هم ایرادی ندارد. می‌توان به فامیل و آشنا گفت اسمش امانوئل است)
انوشیروان عباس
بهروز عباس
پویا علی
پویا رضا
پویا مهدی
تیرداد علی
تیرداد حسن
جمشید علی
جمشید رضا
خسرو علی
خسرو رجب
زین الکیومرث
زرتشت علی
زرتشت حسین
زرتشت عباس
سیف الاهورا (شمشیر اهورا)
سیف الزرتشت
سیف المانی
سیاوش الدین
سیاوش الرضا
سیاوش الحسین
شاهرخ علی
شاهرخ رضا
عبدالتیرداد
عبدالزرتشت
غلام زرتشت
غلام کورش
غلام انوشیروان
فریدون علی
طاها بهرام
طاها روزبه
طاها کورش
طاها کامبیز
کامران العباس
کامران باقر
کامران کاظم
محمد بیژن
محمد ساسان
محمد داریوش
محمد سیاوش
محمد شاهرخ
محمد کامران
محمد کامبیز
محمد خشایار
محمد فریدون
محمد نیما
مهدی نیما
مهدی پویا
نیما علی
نیما رضا

برای ایرانیان خارج از کشور

نام های زیر که دارای یک عنصر فرنگی هستند تنها به ایرانیان ساکن خارج از کشور توصیه می شود:
اریک رضا
پیتر غلام
پیتر حسین
رایان علی
رایان مهدی
محمد رایان
کوین رضا
کوین مهدی
سایمون علی
سایمون جواد
محمد سایمون
جاناتان حسن
آنا زهرا
امیلیا زهرا
مونیکا بشری
خدیجه لیندا
کاترین فاطمه
کارمن السادات
ویکتوریا زینب
کریستیان صفورا
جولیا رقیه

ملاحظه می کنید که می توان این فهرست را طولانی تر کرد و بر غنای این گنجینه نام های ایرانی اسلامی افزود.

آخوندها تا چند دهه پیش نقش تعیین کننده ای در نامگذاری نوزادان داشتند. آنها نام هائی مانند شعبان، رمضان، رجب و صفر را بر مهر، مهران، بهمن، اسفندیار و آذر ترجیح می دهند.